Καταρχάς πρέπει να διακριθεί η Θεία ουσία από τις Θείες ενέργειες. Η ουσία (το Άκτιστον) είναι απροσπέλαστη στον άνθρωπο (κτιστό ον) και γίνεται μόνο φανερή από τις εκδηλώσεις της (όσο μπορεί να γίνει φανερή). Η μόνη σχέση δηλαδή που μπορεί να έχει ο Θεός με τον κόσμο είναι δια των ενεργειών του και όχι σχέση ουσίας.
Καταφατική Θεολογία: Ο προσδιορισμός του Θείου ονομάζοντας το τι είναι το Θείο. Επειδή εξ' ορισμού η Θεία Ουσία είναι το Άκτιστον και άρα απροσπέλαστο, η καταφατική θεολογία κατονομάζει τις ιδιότητες των ενεργειών της θείας ουσίας. Έτσι ο Θεός, δια των ενεργειών του και της αιτιώδους σχέσης του με τον κόσμο, ονομάζεται αγαθός, σοφός, δίκαιος κτλ.
Αποφατική Θεολογία: Ο προσδιορισμός του Θείου ονομάζοντας το τι δεν είναι το Θείο. Δια αυτής της θεολογίας ο Θεός διαχωρίζεται ως Άκτιστος από την Κτίση η οποία δεν μπορεί να έχει καμιά εμπειρική πρόσβαση στην ουσία του, οπότε έχουμε ονόματα όπως ακατάληπτος, άπειρος, απρόσιτος, άρρητος, αόρατος, άφραστος κι ακατανόητος.
Ο ορθόδοξος χαρακτήρας της αποφατικής θεολογίας συνίσταται στη διεύρυνση του αποφατικού χαρακτήρα της, σε σημείο να φτάνει στην ίδια την αναίρεση της γνωσιολογικής της σημασίας.
Οι δυο θεολογίες πάντως είναι συμπληρωματικές και παρόλη τη διαφαινόμενη διαλεκτική αντίθεσή τους, βρίσκονται σε άρρηκτη και λειτουργική ενότητα μεταξύ τους. Η καταφατική θεολογία σώζει την αποφατική από τον κίνδυνο του θεολογικού αγνωστικισμού, ενώ η αποφατική θεολογία σώζει την καταφατική από τον κίνδυνο της αντικειμενοποίησης του Θεού, του ειδωλολατρισμού και του ανθρωπομορφισμού.
Καταφατική Θεολογία: Ο προσδιορισμός του Θείου ονομάζοντας το τι είναι το Θείο. Επειδή εξ' ορισμού η Θεία Ουσία είναι το Άκτιστον και άρα απροσπέλαστο, η καταφατική θεολογία κατονομάζει τις ιδιότητες των ενεργειών της θείας ουσίας. Έτσι ο Θεός, δια των ενεργειών του και της αιτιώδους σχέσης του με τον κόσμο, ονομάζεται αγαθός, σοφός, δίκαιος κτλ.
Αποφατική Θεολογία: Ο προσδιορισμός του Θείου ονομάζοντας το τι δεν είναι το Θείο. Δια αυτής της θεολογίας ο Θεός διαχωρίζεται ως Άκτιστος από την Κτίση η οποία δεν μπορεί να έχει καμιά εμπειρική πρόσβαση στην ουσία του, οπότε έχουμε ονόματα όπως ακατάληπτος, άπειρος, απρόσιτος, άρρητος, αόρατος, άφραστος κι ακατανόητος.
Ο ορθόδοξος χαρακτήρας της αποφατικής θεολογίας συνίσταται στη διεύρυνση του αποφατικού χαρακτήρα της, σε σημείο να φτάνει στην ίδια την αναίρεση της γνωσιολογικής της σημασίας.
Οι δυο θεολογίες πάντως είναι συμπληρωματικές και παρόλη τη διαφαινόμενη διαλεκτική αντίθεσή τους, βρίσκονται σε άρρηκτη και λειτουργική ενότητα μεταξύ τους. Η καταφατική θεολογία σώζει την αποφατική από τον κίνδυνο του θεολογικού αγνωστικισμού, ενώ η αποφατική θεολογία σώζει την καταφατική από τον κίνδυνο της αντικειμενοποίησης του Θεού, του ειδωλολατρισμού και του ανθρωπομορφισμού.
No comments:
Post a Comment
Αν πράγματι έχεις κάτι να πεις πες το.